Een tweeling is veel samen. Het is soms verstandig om hen te stimuleren om ook apart van elkaar te zijn.

Pim en Lisa zijn een jongen-meisjetweeling van drie en een half jaar oud. Ik heb een gesprek met de ouders. Ze vinden de thuissituatie zwaar, ze hebben ook nog een dochter van 7 jaar, maar de meeste problemen zijn rondom de tweeling.

Pim en Lisa hangen erg aan elkaar. Iets apart met ze ondernemen stuit op veel weerstand. Ze willen altijd samen mee. Mag of kan dat niet, dan huilen ze hartverscheurend. Ze gaan 3 dagen naar het kinderdagverblijf waar ze in dezelfde groep zitten. Ze nemen van elkaar veel gedrag over: is eentje verdrietig of boos, dan is de ander dat ook. Daarnaast luisteren ze slecht en ook het spelen is een probleem want ze willen het liefst dat papa of mama meespeelt. Lisa is behoorlijk dominant, daarom willen de ouders hen straks in groep 1 in aparte klassen zetten. Toch vragen de ouders zich af of dit gaat lukken, want zelfs met een boodschapje doen willen ze samen mee.

Het valt me op dat deze tweeling erg aan elkaar hangt.  Ze zijn eigenlijk altijd samen, ook ‘s nachts. Het feit dat ze elkaars gevoelens overnemen, betekent dat er een zwakke ‘ik’ ontwikkeling is. Dit noemen we ‘contagion of feeling’. Wat de een voelt, voelt de ander ook.

Mijn eerste advies is om een-op-een tijd in te plannen. Het zal waarschijnlijk gepaard gaan met protest en tranen, maar het is van groot belang dat ze gaan ervaren hoe fijn het kan zijn om mama of papa even voor zichzelf te hebben. Daarmee wordt ook hun ‘ik’ ontwikkeling gestimuleerd. En tweelingen, ondanks de weerstand ertegen, gaan er na een tijdje om vragen, omdat ze het fijn vinden!

Ook stel ik het systeem ‘een dag voor elk kind’ voor. Ook dat helpt bij de ‘ik’ ontwikkeling. Wat betreft het slechte luisteren: het is bekend dat het lastiger is om meerlingen te laten gehoorzamen. Ze hebben elkaar als bondgenoot en voelen zich minder snel aangesproken. Daarom is het belangrijk om heel duidelijk te zijn en elk kind apart aan te spreken. De individuele aandacht zal trouwens ook meehelpen om meer gehoorzaamheid te bewerkstelligen. Tenslotte wil een tweeling, net als een eenling, dat papa en mama tevreden over hem/haar zijn. Door Pim en Lisa te laten wennen aan momenten zonder elkaar, zal de stap naar de basisschool minder groot zijn.

Na een paar maanden krijg ik een update. De een-op-een tijd is ingevoerd. Dat gaat inmiddels goed wat betreft kleine uitstapjes (een boodschap doen). Bij wat grotere uitstapjes, bijvoorbeeld naar het consultatiebureau, is het nog lastig. Dit vinden ze beiden spannend en dan missen ze elkaar. Een eigen dag werkt heel goed. De oudste heeft ook een dag en de zondag is van de ouders. Het helpt bij de vele keuzes die zich er in hun leventje voordoen: wie mag er eerst in de bakfiets, wel of niet over het plein fietsen etc. De ouders zetten een foto op de kast van degene wiens dag het is. De opvang doet ook mee. Ze proberen de kinderen aan verschillende tafeltjes te laten werken en degene wiens dag het is, mag dan als eerste kiezen.

Er is meer rust gekomen in het gezin. Het zal nog even spannend worden met de overgang naar de grote school. De stap naar aparte klassen op de grote school zal mijn inziens nog een uitdaging worden, maar het is in ieder geval goed dat de ouders al duidelijk stappen hebben gezet die Pim en Lisa helpen om zich ook zonder elkaar gelukkig te voelen.

Mocht het nog niet lukken in groep 1, dan is dat op zich niet zorgwekkend. Voor veel jongen-meisje tweelingen, net als voor de andere tweelinggroepen, is het samenzijn een steun bij deze grote stap en komt er vanzelf een moment dat dat verandert. Dan is de ‘ik’ ontwikkeling zo stevig verankerd dat het in aparte lokalen zitten, geen issue meer is of zelfs prettig. De clue is dat iedere tweeling dat op zijn/haar eigen moment ervaart.