Janna en Nancy Sipes, een eeneiige tweeling, hebben een mooi boek geschreven over de strubbelingen in hun leven, of te wel over de moeilijke én mooie kant van het tweelingzijn. Het heet ‘Dancing naked in front of the fridge’, een metafoor over de nooit ophoudende dans in hun leven waarin ze zichzelf in de ander weerspiegeld zien, zoals in hun jeugd toen ze zichzelf en elkaar bekeken, al dansend voor het glinsterend oppervlak van de ijskast. In een bepaald hoofdstuk vertellen ze over hun ervaring op school waar ze in de eerste klas, met 4 jaar, van elkaar gescheiden werden.
In woorden van Sipes zelf (vertaling van mij): “Wij denken dat tweelingen zo lang mogelijk bij elkaar moeten blijven zodat ze de kans krijgen zich veilig te voelen voordat ze gescheiden worden. De spanning van het starten van school is al genoeg zonder de extra druk van het omgaan met de scheiding van je co-twin. Natuurlijk is scheiding onvermijdelijk voor tweelingen – of het nu in de eerste klas gebeurt of niet. Maar wanneer het vroeg in het leven van tweelingen gebeurt, heeft het een diepgaand effect, dat we niet moeten onderschatten. Voor ons persoonlijk heeft onze scheiding in de eerste klas een enorme impact heeft gehad op de rest van ons leven. Janna werd overmatig afhankelijk van haar tweelingzus en ontwikkelde een sterk gevoel van verantwoordelijkheid voor Nancy, in de zin van zorgen voor haar – compleet met constante zorgen over haar gezondheid en veiligheid. Nancy daarentegen overleefde die moeilijke eerste-klas-scheiding door het tweelingschap los te laten en Janny de verantwoordelijkheid ervoor te laten dragen.
We waren vanaf de eerste klas fysiek gescheiden, maar we kwamen niet psychologisch los van elkaar, omdat onze eerste scheiding zo traumatisch was geweest. We zaten gevangen in de onderliggende angst om elkaar te verliezen. Interessant genoeg ontdekten we – in onze gesprekken met vele andere tweelingen – dat de behoefte aan psychologische scheiding van tweelingen die abrupt gescheiden waren in de vroege schooljaren, groter is dan voor de tweelingen die, althans een aantal jaar, in hetzelfde klaslokaal bleven. De laatsten waren in elkaars nabijheid meer op hun gemak, ook in hun tweelingrollen dan tweelingen die, zoals wij, gedwongen werden om te scheiden voordat ze er klaar voor waren. Een gezonde scheiding lijkt voort te komen uit een zielsvolle acceptatie: acceptatie van het tweelingschap, van de identiteit van elk én van de eigen identiteit”.
Nancy en Janna hebben jaren amper contact gehad en zijn pas op volwassen leeftijd met hulp van therapie weer de fijne tweeling geworden die ze waren voor ze werden gescheiden. Helaas is dit niet het eerste verhaal dat ik hoor waarin de impact van een vroege scheiding duidelijke en onwisbare sporen achterliet.
Coks Feenstra
Nancy J. Sipes en Janna S. Sipes, Dancing naked in fronto of the fridge, FairWinds Book
