In het boek ‘De onbedoelden’ beschrijft Cobi Baars de levensloop van een  tweeling die bij de geboorte van elkaar gescheiden is.  De Raad van de Kinderbescherming deed dit, omdat er vanuit werd gegaan dat de band tussen een tweeling ontstaat door het samen opgroeien en er dus niet van te voren al was. De kinderen zouden er niets van merken. De meisjes worden van elkaar gescheiden als ze vier maanden oud zijn. Tot die tijd hebben ze samen in één wieg geslapen. Een van hen huilt twee weken continu nadat ze bij haar adoptie ouders is opgehaald. Ze begrijpen de reden niet, maar het heeft waarschijnlijk alles te maken met de ontreddering van het alleenzijn, het gemis van haar tweelinghelft. Het andere meisje verlangt haar hele leven naar een zusje en doet zelf alsof ze uit twee personen bestond. Ze groeien beiden op, zonder weet te hebben van het feit dat ze tweeling zijn.

De schrijfster vertelt op een indringende en meevoelende manier wat deze gebeurtenis voor alle betrokkenen betekent: voor de adoptie-moeders (een van hen weet wel van het bestaan van van het tweelingzusje maar er was haar verteld dat ze het pas met 18 jaar moest vertellen), de gezinnen, de tweeling zelf en het zusje van een van hen (ook een geadopteerd meisje). Een van moeders wist wel dat de baby een tweelingzusje had, maar haar was op het hart gedrukt dit niet te vertellen tot ze 18 jaar was. Hier houdt ze zich aan en dan begint de zoektocht van haar dochter naar haar zusje. Dat is ook het moment dat het ander ouderpaar hoort wat er destijds gebeurd is. De ontreddering en verontwaardiging zijn inmens.

Dit boek kun je onmogelijk wegleggen. Ook voor eenlingen is het zeer aangrijpend.

Het is niet het enige geval van een gescheiden tweeling. In ongeveer dezelfde tijd is het ook gebeurd met een jongenstweeling in het noorden van het land. Deze tweeling vond elkaar, omdat ze eeneiig zijn en iemand een van hen aanzag voor de ander, waarna hij ze met elkaar in contact bracht. De jongens waren toen al jong volwassenen.

De Raad van de Kinderbescherming ging destijds te raad bij de wetenschap, maar vond blijkbaar niet de onderzoeken die er al wel waren en die aangaven dat de band tussen een ongeboren tweeling al aanwezig  is vanwege hun gedeelde prenatale leven.

Gelukkig werden in latere jaren deze praktijken afgeschaft. Het is nu inmiddels wettelijk vastgelegd dat tweelingen (evenals broertjes en zusjes) samen in een adoptie gezin geplaatst moeten worden (voorzover ik weet is China het enige land dat deze wet niet respecteert).  Dit boek is een aanrader voor een ieder die zich interesseert voor maatschappelijk betrokken thema’s en voor de invloed van familie-banden.

Coks Feenstra

De Onbedoelden, Cobi Baars, uitgeverij Atlas, 2023