DE CRITICUS EN DE BEKRITISEERDE

Coks Feenstra · Ontwikkelingspsychologe

12 de september de 2019

DE CRITICUS EN DE BEKRITISEERDE

Het komt opeens ter sprake tijdens een consult met tweelingouders.

We nemen de relatie van de eeneiige jongenstweeling, 9 jaar, onder de loupe (een van hen heeft een tic, de reden van het consult) als vader het opeens noemt:

“Matias bekritiseert altijd zijn broer. Op alles wat Ivo zegt, heeft hij iets aan te merken: ‘Zo was het niet, Ivan, je vergist je’. En dit begon al toen ze nog maar 3 jaar waren. En hoe ik ook Matias uitleg dat hij dat niet moet doen, het helpt niets”.

Mijn oren zijn helemaal gespitst. Dit kom ik niet vaak tegen bij een eeneiige tweeling. De meesten zijn het toonbeeld van liefdevolle harmonie.

Opeens komt de tic in een ander daglicht te staan. “Verdedigt hij zich?”, vraag ik. “Nee, hij kan niet tegen zijn broer op. Hij houdt ook niet van conflicten. Dus alles wat zijn broer wil, gebeurt. Ivo geeft altijd toe”.

“Doet Ivo iets voor zichzelf, zonder zijn broer?”, vraag ik verder.

” Nou ja, op een gegeven moment wel. Hij gaf zich nl op voor basket en dat vond hij super. Maar toen wilde Matias er ook op en nu zitten ze samen”.

“Dat is jammer, het zou beter voor Ivo geweest zijn als Matias niet bij hem in de groep was gekomen. Ivo heeft eigen ervaringen nodig, in een omgeving waar zijn broer niet is. Dat zal zijn zelfvertrouwen goed doen”. De ouders knikken.

“En op school?”, vraag ik verder. Er blijkt maar één klas te zijn voor het Spaanse onderwijs. Er zijn wel twee klassen voor het Valenciaanse onderwijs. De ouders kozen voor Spaans en daarom zitten ze samen.

“Dat is ook een probleem. Als Ivo iets vertelt over wat er in de klas is gebeurd, dan verbetert Matias hem of vult aan wat er nog ontbrak”, vertelt moeder.

“Aparte klassen, dwz eentje naar het Valenciaanse onderwijs”, denk ik hardop.

“Maar wie van de twee haal je dan uit de groep waar ze ieder hun vrienden hebben?”, vraagt moeder zich af.

“Ivo”, concludeert vader. “Die heeft al zoveel te verduren gehad van zijn broer dat die wel opgewassen is tegen zo’n verandering”.

Ik ben het met hem eens.

Hoewel Ivo de stillere is en degene voor wie het consult is aangevraagd, zal hij zeer waarschijnlijk de overgang naar een nieuwe klas beter aankunnen. Dit bevestigt ook onderzoek, oa van Helen Koch (Twins and Twins’Relations). De dominante tweeling heeft het moeilijker dan zijn meegaande tweelingbroer, want hij ontleent zijn zekerheid aan het controleren van zijn broer. Valt die weg, dan is hij de onzekere, terwijl de gedomineerde opbloeit.

Ik realiseer me weer eens hoe boeiend de relatie tussen een tweeling is en hoe die het welzijn van de kinderen beïnvloedt. Zoals je in een therapie met een volwassene altijd vraagt naar diens relatie met zijn ouders, moet je bij een tweelingkind altijd onderzoeken hoe de relatie met zijn co-twin is.

Hoewel Ivo bescherming nodig heeft voor de kritische houding van zijn broer, heeft ook Matias begeleiding nodig. Wat is de reden van zijn gedrag? Waarom begon hij al op driejarige leeftijd, toen de jongens amper goed spraken, zo kritisch tegen zijn broer te zijn en hem op de kop te zitten?

Dit gedrag wijst op onzekerheid en competitiedrang. Ik ben beter, ik kan beter….Zichzelf steeds boven de ander plaatsen, is een manier om niet te verliezen. Daar schuilt angst achter, angst om minder dan de ander te zijn. Matias was al jong in een rivaliteitsconflict met zijn broer beland.

Wat te doen bij deze situatie? Competitief zijn is een aangeboren karaktertrek. Sommige tweelingparen hebben meer onderlinge competitie dan andere. Bepaalde opvoedtactieken helpen echter wel om de rivaliteitstrijd te verminderen. De beste remedies zijn individuele tijd, één op één contact en het dagensysteem. Het gevoel voor eigenwaarde is bij Matias niet heel groot. Door individuele tijd met vader en moeder te hebben, zal hij zich gezien voelen en hierdoor zal zijn zelfvertrouwen toenemen, evenals voor Ivo. Het helpt een tweeling ook bij het ontwikkelen van hun ‘ik’.

In dit gezin was het weinig voorgekomen, met name vader is altijd met beide jongens.

Ik raad de ouders ook aan niet het kritische gedrag van Matias te bekritiseren (dit is nl iets wat hij zelf ook doet), maar hem prijzen als hij zijn broer steunt, aardig tegen hem doet of hem bijvalt.

Gaan de jongens wel eens apart van elkaar uit logeren? vraag ik nog tot slot. Het is nl bekend dat tweelingen veel later dit soort ervaringen opdoen dan eenlingen (14 jaar versus 9 jaar). Ook dit gebeurt weinig.

De ouders zijn er snel van overtuigd dat de jongens meer individuele ervaringen nodig hebben. De basketlessen worden weer van Ivo. Voor Matias wordt een andere groep of club gezocht. De situatie op school willen ze overdenken.

Ik ben benieuwd hoe een en ander het probleem waarvoor ze eigenlijk kwamen, gaat beïnvloeden.

Wordt vervolgd.

Coks Feenstra

Zit je ook met een vraag over je twee-of meerling? Online, via Skype, is een consult mogelijk. Klik op mijn site voor contact.

Comparte este artículo si te ha gustado
Facebook
Twitter
Email
WhatsApp